Marek Wilczyński
Imię i Nazwisko: Marek Wilczyński
stopień naukowy: profesor nauk humanistycznych
stanowisko: profesor zwyczajny
Katedra, Zakład, Pracownia: Katedra Historii Starożytnej
prowadzone zajęcia: historia starożytna, historia odkryć geograficznych, dydaktyka szkoły wyższej, dydaktyka miejsc pamięci, tradycje polityczne Niemiec, konsultacje indywidualne dla doktorantów
zainteresowania naukowe:
Prowadzone badania w przeważającej części dotyczą historii i kultury starożytnej, ze szczególnym uwzględnieniem okresu późnego antyku oraz prahistorii i historii plemion wczesnogermańskich. Dodatkowo niewielka część badań i publikacji dotyczy dydaktyki szkoły wyższej, nowoczesnych metod nauczania w szkołach wyższych i realizacji reform szkolnictwa wyższego w Polsce i Europie.
kontakt:
email: wilczynski.m@wp.pl
telefon: +48501755343
Rozprawa doktorska:
Temat rozprawy: Afrykańskie państwo Wandalów na tle sytuacji w basenie Morza Śródziemnego
Promotor: prof. Stefan Skowronek
Recenzenci: prof. Waldemar Ceran i prof. Maciej Salamon
Rok obrony:1991
Rozprawa habilitacyjna:
Temat rozprawy: Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e. Studium historyczno – prosopograficzne.
Recenzenci wydawniczy: prof. Jerzy Strzelczyk i prof. Stefan Skowronek.
Recenzenci do kolokwium habilitacyjnego: prof. Jerzy Strzelczyk, prof. Leon Antoni Tyszkiewicz, prof. Maciej Salamon
Rok obrony: 2001
granty i prace badawcze:
KBN 1 H01G 108 2007. Temat „Królestwo Swebów – regnum in extremitate mundi.”
członkostwo w stowarzyszeniach i instytucjach naukowych:
Polskie Towarzystwo Historyczne (przewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej i z-ca prezesa Oddziału PTH w Krakowie
Komisja Bizantynistyczna PTH
Komisja Filologii Klasycznej PAU
Stowarzyszenie Historyków Starożytności Centrum Badań nad Historią i Kulturą Basenu Morza Śródziemnego i Europy Południowo-Wschodniej im. prof. Waldemara Cerana. (kandydat)
współpraca międzynarodowa oraz międzyinstytucjonalna
- Zespół Ekspertów Bolońskich MNiSW (2006 – 2013)
- Stały program konferencji fachowych The Social Role of Adult Edukation in Central Europe
- Współpraca z Uniwersytetem Karola w Pradze (studia niemcoznawcze)
- Arbeitsgruppe Geschichte des Deutsch Polnischen Jugendwersk
udział w konferencjach naukowych krajowych i zagranicznych (wybrane z ostatnich 3 lat):
- International Sachsensymposion Interacting Barbarians Contacts, Exchange and Migrations in the First Millennium AD Uniwersytet Warszawski 13 – 17. 09. 2014 r., Suevi et Galaeci, Migration und Assimilation eines germanischen Volkes in fernen Gebieten des spätantiken Spaniens
- V Kongres Mediewistów Polskich. Recepcja i odrzucenie. Konflikty międzykulturowe w średniowieczu. Rzeszów 20 – 24. 09.. 2015. Polityka wyznaniowa jako ważny element polityki wewnętrznej i wewnętrznej władców wandalskich i swebskich – próba porównania.
- Przemoc w starożytności. Rzeszów 28-30 09. 2015. „przez żołądek do władzy” Spustoszenie, głód i nacisk ekonomiczny jako narzędzie przemocy w okresie późnorzymskim.
- Doktryny geopolityczne i ideologie władzy w Cesarstwie Bizantyńskim oraz ich oddziaływanie na Bałkany. Lublin 26-27.11.2015. Goci w rejonie Bałkanów w teorii i praktyce politycznej dworów późnego Cesarstwa Rzymskiego.
- Paradoskologia w starożytności i średniowieczu Olsztyn 16 – 17 czerwca 2016 r., Prodigia i czynności magiczne w kronikach i dziełach historyków późnorzymskich V i VI wieku.
- Między murami miasta a murami koszar, między historią społeczną a historią wojskowości – funkcjonowanie miast garnizonowych na przestrzeni dziejów. Niepołomice 23. 09 2016., Barbarzyńskie „garnizony” i tereny grupowania armii na terytorium zachodnio rzymskim w V i VI wieku.
podręczniki, skrypty:
- Liceum ogólnokształcące, licea profilowane, technikum. Ludzie i epoki. Klasa 1. (część starożytna s. 1 – 189) Znak dla szkoły, Kraków 2002 oraz dwa kolejne wydania.2005 i 2008
organizacja konferencji:
- 17 Powszechny Zjazd Historyków Polskich 2004 r.
- Komitet i biuro organizacyjne I, II i III Kongresu Zagranicznych Badaczy Historii Polski
Publikacje:
monografie:
- Zagraniczna i zewnętrzna polityka afrykańskiego państwa Wandalów., Wydawnictwo Naukowe WSP, Kraków 1994, ss. 276
- Germanie w służbie zachodniorzymskiej w V w. n.e., Studium prosopograficzne. Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków 2001, ss. 518
- Królestwo Swebów – regnum in extremitate mundi., Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2011, ss.396 + 12 stron map i ilustracji.
- Gejzeryk i „czwarta wojna punicka”. Wydawnictwo NapoleonV, Oświęcim 2016, ss. 241
- artykuły w czasopismach naukowych:
- Bracara regum.: stolica hiszpańskich Swebów. Prace Komisji Filologii Klasycznej, Nr. 41. Polska Akademia Umiejętności Kraków 2009, s. 193 – 211
- „Porwane królowe”- katolickie towarzyszki życia germańskich władców plemiennych w V w. n.e., Prace Komisji Filologii Klasycznej, Nr. 41. Polska Akademia Umiejętności Kraków 2011, s. 153 – 170
- Programy kształcenia historyków w świetle Krajowych Ram Kwalifikacji., Klio nr. 21 (2) 2012 s. 31-56 (z prof. Stanisławem Roszakiem)
- Oddziaływania psychologiczne i dyscyplinujące w armiach późnego antyku., Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne nr 141 z. 4 2014, s. 841-852
- Exercitus barbarorum: organizacja i działania wojsk ludów germańskich osiadłych w V i VI wieku w basenie Morza Śródziemnego. Vox Patrum T. 63, 2015, s. 287-305
- Wpływ Procesu Bolońskiego na sposób kształcenia nauczycieli., Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne nr 142 z. 2 2015, s. 189-202
- Wizygoci w rejonie Bałkanów w teorii i praktyce politycznej dworów późnego Cesarstwa Rzymskiego., Vox Patrum T. 66, 2016, s. 301-325
redakcja naukowa:
- Amicorum dona – studia dedykowane profesorowi Stefanowi Skowronkowi w siedemdziesięciolecie urodzin., Kraków 1998
- Przodków naszych dzieje: ojczysty panteon i ojczyste spory; propozycje dydaktyczne dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych (współredakcja), Wydawnictwo Libron 2013
- rozdziały w monografiach:
- Wie aus Gotia Romania geworden ist? Die Romanisierung der Völker in der großen Völkerwanderung., [w:] Begegnungen mit Fremden. Akkulturation. Assimilation. Integration., Frankfurt am Main 2007
- Die römischen Limes – Brücken: Binde – oder Trennelemente?, w: Brücken zwischen den Kulturen. Geistige Grundlagen. Historische Beispiele. Zeitfragen., Frankfurt am Main 2009, s. 31 – 48
- Die “Heiden am Rande der Welt – die Kirche und die Überreste des heidnischen Kultus im suewischen Galizien uns Lusitanien. [w:] Within the circle of ancient ideas and virtutes: studies in Honour of Professor Maria Dzielska, red. Kamilla Twardowska et. Al., Towarzystwo Wydawnicze “Historia Iagiellonica”, Kraków 2014, s. 399-410
- Ile „Romanii” a ile „Gotii” w państwach Gotów, Swebów i Wandalów w V i VI w. n.e. [w:] Instytucja „wczesnego państwa” w perspektywie wielości i różnorodności kultur., red: Jacek Banaszkiewicz, Michał kara, Henryk Mamzer,Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk, Poznań 2013, s. 191 – 220
- Społeczeństwo rzymskiej Galicji i Luzytanii wobec panowania swebskiego i wizygockiego w i VI w., [w:] Świat starożytny: państwo i społeczeństwo. Red. Ryszard Kulesza, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2013 s. 441-473.
- Elita rzymska, barbarzyńska czy elity mieszane?: wpływowe warstwy w społeczeństwach barbarzyńskich państw ”sukcesyjnych” na terytorium zachodnio rzymskim., [w:] Elity w świecie starożytnym, red. Małgorzata Cieśluk, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Humanistycznego US MINERW#A, 2015, s. 363-383
- Bologna System und die Reform dxer akademischen Bildung in Polen 1999-2014., [w:] The Social Role of Adult Education in Central Europe, University of Debrecen Departament of Andragogy, Associacion for Development of Adult Education, 2015, s. 187-197
inne publikacje:
- Wielka wędrówka ludów – migracje w V wieku n.e. Mówią Wieki nr 2 2015 s. 31-35
- „Humany – tumany., Konspekt nr 2 (51) 2014, s. 18-23
- Działalność popularyzatorska:
- Wykłady dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ramach „Akademii Siemaszkowskiej” w Krakowie
- Warsztaty dla nauczycieli szkół ponadgimnazjalnych Małopolski w ramach przygotowania do podstawy programowej
- Wykłady z historii starożytnej i wczesnego średniowiecza w liceach małopolskich.
- Warsztaty wprowadzające w realia studiów po reformie dla uczniów ostatnich klas liceów małopolskich
Inne:
Promotorstwo doktoratów:
- Adrian Szopa, Barbarzyńcy w służbie wschodniorzymskiej w V wieku po Chr., 16/06/2011,
- Olga Błyskal, Status lekarza w cesarstwie rzymskim. Wojskowa i cywilna opieka medyczna. 27/02/2014,
- Marta Stefania Macura-Damek, Wpływ studiów licencjackich z historii na kształtowanie świadomości historycznej studentów, 13/11/2014,